امن‌ترین مقصد گردشگری جهان

 یک سازمان معتبر فعال در حوزه صنعت گردشگری، آلمان را به عنوان امن‌ترین مقصد گردشگری جهان معرفی کرد.

  سازمان «رقابت‌پذیری سفر و گردشگری» در آخرین گزارش خود درباره وضعیت صنعت گردشگری در سراسر جهان، آلمان را به عنوان امن‌ترین مقصد گردشگری جهان انتخاب کرد. به گزارش توربو نیوز، آلمان که در سال‌های اخیر در جمع پنج مقصد برتر گردشگری جهان قرار گرفته است، از جاذبه‌های گردشگری تاریخی و طبیعی فراوانی بهره می‌برد و درآمدش از محل صنعت گردشگری نیز در در دهه گذشته رشد چشمگیری یافته است.

علت اصلی این امر رشد چشمگیر گردشگران ثروتمند عرب این کشور در سال‌های اخیر است که پس از وقوع حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر در آمریکا، که ایجاد یک جو منفی در این کشور نسبت به عرب‌ها را در پیش داشت، رشد چشمگیری یافت؛ هرچند همچنان بیشتر گردشگران آلمان از هلند، سوئیس، آمریکا و ترکیه هستند.

سازمان رقابت‌پذیری سفر و گردشگری با در نظر گرفتن ۲۴ عامل آلمان، را به عنوان امن‌ترین مقصد گردشگری جهان انتخاب کرده است که حاصل نظرسنجی از شاغلان در صنعت گردشگری ۸۴ کشور است.

تورهای گردشگری با "موضوع آب، آداب و قنات"

در میان اقوام مختلف ایرانی به خصوص ساکنان شهرهایی که حیات آب های زیرزمینی برایشان حیاتی است، آداب و رسوم مختلفی وجود دارد که می توان از آن برای اجرای تورهای گردشگری با موضوع "گردشگری آب" و معرفی جاذبه ها و آیین های مرتبط با آب استفاده کرد به ویژه آنکه امسال شعار سازمان جهانی جهانگردی برای روز جهانی جهانگردی، "گردشگری و آب:حفاظت از آینده مشترک" اعلام شده است.

 

به گزارش خبرنگار خبرگزاری مهر، هرسال همزمان با 27 سپتامبر سازمان جهانی جهانگردی، شعاری را در حوزه گردشگری اعلام می کند تا کشورها بر اساس آن شعار، به موضوع یاد شده اهمیت بیشتری بدهند. امسال نیز شعار روز گردشگری "گردشگری و آب:حفاظت از آینده مشترک" اعلام شده است. این شعار را کارشناسان گردشگری از این دید بررسی می کنند که غیر از اهمیت زیست محیطی آب می توان از این فرصت بوجود آمده برای اجرای تورهای گردشگری با موضوع آب استفاده کرد.

به عنوان مثال، فریبر آقایی از کارشناسان گردشگری به خبرنگار مهر گفت: بسیاری از اوقات مردم ایران دارای آداب و رسوم متفاوتی هستند که به نوعی به آب مربوط می شود مانند رسم آب پاشی در عید نوروز که توسط زرتشتی های مقیم یزد اجرا می شود و یا دعای باران که در مناطق خشک و کویری برگزار می شود.

وی گفت: در کنار تمام این موارد،استفاده از مناطق دیدنی ایران که به نوعی با مقوله آب در ارتباط است می تواند موضوع دیگری برای اجرای تورهای گردشگری باشد مانند برگزاری تور بازدید از سازه های آبی شوشتر و یا قنات ها و کاریزهایی که اغلب آنها در استان یزد و یا اصفهان کارآیی دارند.

آقایی گفت: اگر چه وجود این قنات ها و کاریزها هنوز هم در میان مردم مورد استفاده قرار می گیرد اما برخی از آنها نیز تاریخی هستند و جاذبه دیدن آنها را دو چندان می کند با این حال می توان از این فرصت برای معرفی اهمیت آب برای زندگی بشر در ایران استفاده کرد.

وی ادامه داد: گردشگری با علایق ویژه یکی از طرح هایی بود که با رفت و آمد مدیران سازمان میراث فرهنگی به فراموشی سپرده شد درحالی که در کشورهای دیگر زمانی که مسافر به یک آژانس گردشگری مراجعه می کند با انواع و اقسام تورها مواجه می شود اما در ایران هنوز این تورها جایگاه خود را پیدا نکرده اند درالی که می توان تور گردشگری و آب را به عنوان یکی از تورهای گردشگری با علائق ویژه به مسافران خارجی پیشنهاد کرد.

اگر چه به گفته آقایی، معرفی بسیاری از آداب و رسوم و مکان های تاریخی و مهندسی آب می تواند برای برگزاری تورهای گردشگری با موضوع آب و همخوان با شعار روز جهانی گردشگری فرصت مناسبی باشد، اما امسال که روز جهانی گردشگری مصادف با روز تعطیل سازمان متولی گردشگری بود، با سکوت مواجه شد و تنها برنامه ای که مختص به گردشگری بود، بازدید رایگان از موزه هایی بود که شاید در روز جمعه به روی بازدیدکنندگان باز بوده باشند.

میرباقری: زیارت سفر توریستی نیست

حجت الاسلام سید مهدی میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی با اشاره به اینکه زیارت خودش یک سلوک کامل است و سیر الی الله است و آداب خاص خود را دارد، گفت: اگر وادی ولایت به روی کسی باز شد باید به گونه ای رفتار کند که این در تا ابد برایش باز بماند.

حجت الاسلام سید مهدی میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی در ویژه برنامه "سمت خدا" که به مناسبت میلاد حضرت معصومه(س) از شهر مقدس قم پخش می شد گفت: بیت النورهایی چون حرم حضرت معصومه(س) سقف مادی ندارند و سقف این مکانهای زیارتی چون سقف کعبه عرش هستند. وقتی وارد این حرمها می شویم اجازه رفعت و ذکر حضور می‌دهند.

وی در خصوص جایگاه حضرت معصومه(س) تصریح کرد: امام صادق(ع) می‌فرماید: به شفاعت حضرت معصومه همه شیعیان وارد بهشت می شوند. در واقع حضرت می‌توانند شفاعت بالجنه کنند.

سایه غفلت بر سر گردشگری مذهبی

گردشگری مذهبی یکی از ۵ شاخه اصلی گردشگری در دنیاست و ایران با وجود بارگاه منور علی‌ابن موسی الرضا(ع) و بارگاه حضرت معصومه(س) و بیش از ۱۰ هزار بقعه و امام‌زاده ظرفیت عظیمی در این زمینه دارد که باید بیش از پیش به آن توجه شود. 

روزنامه خراسان نوشت: «بر اساس آمار سازمان جهانی گردشگری، 38 درصد گردشگران دنیا را گردشگران مذهبی تشکیل می دهند و سالیانه حدود 600 میلیون سفر مذهبی در دنیا انجام می شود.»«جمعیت مسلمانان جهان به بیش از 1.5 میلیارد رسیده است و از این تعداد 300 میلیون نفر شیعه اند.» «بر اساس تقسیم بندی جهانی، گردشگری مذهبی یکی از 5 شاخه اصلی گردشگری در دنیاست و ایران با وجود بارگاه منور ثامن الحجج علی بن موسی الرضا(ع) و بارگاه حضرت معصومه(س) و بیش از 10 هزار بقعه و امام زاده ظرفیت عظیمی در این زمینه دارد.»«ایران بزرگ ترین و اصلی ترین پایگاه تشیع در جهان است و از این نظر جایگاه ممتازی در سطح بین المللی دارد.»این آمار به خوبی بیانگر ظرفیت بی بدیل کشورمان برای تبدیل شدن به یکی از بزرگ ترین کانون های گردشگری مذهبی دنیاست.

 ایران همچنان ناشناخته است 

«کشورهای پیشرو دنیا در صنعت گردشگری با تشخیص درست و به موقع ظرفیت و توان خود و سرمایه گذاری و بسترسازی مناسب همراه با تبلیغات گسترده سعی در جذب هرچه بیشتر گردشگران در زمینه های مشخص و از پیش تعیین شده ای دارند.» محمودی کارشناس گردشگری ضمن بیان این مطلب می افزاید: به عنوان مثال کشوری مثل ایتالیا سال هاست که با برنامه ریزی و تبلیغات وسیع سعی در معرفی هرچه بیشتر و بهتر کلیساهای مختلف موجود در کشورش دارد و توانسته است ضمن جذب گردشگران فراوان امروز خود را به نام «کشور کلیساها» بر سر زبان ها بیندازد. 

یا مثال دیگر در این زمینه کشور کوچک تبت است که در سال گذشته میلادی میزبان 8 میلیون گردشگر از سراسر دنیا بوده است و طبق اظهارنظر مقامات این کشور برای پذیرایی از 15 میلیون گردشگر در سال 2015 آماده می شود. این در حالی است که کشور ما با وجود برخورداری از حدود 10 هزار بقعه و امام زاده و وجود بارگاه ملکوتی امام هشتم شیعیان جهان و همچنین زیارتگاه های مهم مذهبی در شهرهای قم، شیراز و شهر ری همچنان جزو نقاط کمتر شناخته شده دنیاست اما معرفی درست و اصولی این اماکن مذهبی برای گردشگران خارجی و مسلمانان دیگر نقاط دنیا انجام نگرفته است. 

ورود روزانه 2000 زائر غیر ایرانی به شهر قم

شاید بارها برای شما هم پیش آمده باشد که در حین رفت و آمد در شهر با زائران عرب‌زبانی روبه‌رو شوید که تلاش می‌کنند با شما صحبت کنند. گاهی راهشان را گم کرده‌اند. گاهی هم به دنبال هتل، نانوایی یا رستوران هستند. هر چه هست حجم این زائران که بیشتر عراقی هم هستند هر روز دارد بیشتر می‌شود و سرگردان‌ها هم تعدادشان بیشتر. به نظر می‌رسد تاکنون پیش‌بینی‌های لازم برای ساماندهی زائران خارجی و به ویژه عرب زبان‌ها نشده است.

ورود روزانه 2000 زائر غیر ایرانی

گردشگری مذهبی یکی از موضوعات مهم در توسعه اقتصاد استان است که در سند توسعه نیز به آن اشاره شده است. در این میان موضوع جذب گردشگر از خارج از کشور فواید بسیاری برای استان می‌تواند داشته باشد.

حجت‌الاسلام سید مهدی حسینی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قم با اشاره به اینکه روزانه 2 هزار زائر غیر ایرانی به قم سفر می‌کنند، گفت: 90 درصد این زائران عرب زبان هستند.

هر چند این مسئول از برنامه‌های خاص این اداره کل و استانداری برای این زائران می‌گوید اما مشاهده وضعیت اسکان و رفت و آمد این افراد در سطح شهر نشان می‌دهد این برنامه‌های خاص چندان هم موفق نبوده‌اند.

بخشی از این افراد تمکن مالی برای استفاده از هتل‌ها و مجموعه‌های اقامتی را ندارند و برای استفاده از اسکان موقت نیز راهنمایی نشده‌اند. مردم قم هر روز صحنه‌هایی از استراحت و اطراق این افراد در اطراف حرم می‌بینند که جلوه شهر را مخدوش کرده است.

گره کوری به نام صنعت گردشگری!

با قاطعیت می توان گفت؛ کمتر کشوری در جهان به تعدد و تنوع ایران، از آثار باستانی و جاذبه های گردشگری بهره مند است، و حتماً با جرئت بیشتری می توان گفت؛ هیچ کشوری در جهان به اندازۀ ایران به آثار باستانی و جاذبه های گردشگری ملی خود بی اعتنا نبوده است. آن هم در روزگار ما که صنعت توریسم، به عنوان یکی از درآمدزاترین صنایع جهان مطرح است و از اثرگذارترین شاخصه ها در تعیین مناسبات فرهنگی و سیاسی شناخته می شود.

جاذبه های گردشگری در تمام دنیا به چند سبب، دارای نقشی تعیین کننده و ارزشمند است. چنان که در بسیاری از کشورهای جهان مانند مصر، ترکیه، هند، ایتالیا، امارات متحده و بسیاری از کشورهای دیگر، صنعت توریسم، جزو سه صنعت درآمدزای اصلی به حساب می آید، چرا که گردشگران به همراه خود، ارز بسیاری را وارد کشور میزبان می کنند و موجبات رونق بازار اصناف گوناگون آن کشور را فراهم می آورند. علاوه بر این، تبادل توریست میان کشورهای گوناگون، موجب شناخت متقابل دولتها و ملتها از هم می شود و می تواند به هرچه عمیقتر شدن روابط سیاسی، فرهنگی و اقتصادی دو کشور میهمان و میزبان مدد برساند. 

همچنین ورود اقشار متفاوت توریست به هر کشوری، می تواند سبب رشد و ترقی در بخشهای مختلف فرهنگی، هنری، اجتماعی و اقتصادی آن کشور شود. اما متأسفانه میزان ورود گردشگر خارجی به کشور ما بسیار اندک است و این میزان اندک، علی الظاهر در یک دهۀ اخیر کاهش نیز یافته است و ما تنها به جذب گردشگر داخلی دلخوش کرده ایم. حال آنکه گردشگر داخلی، نه می تواند ارزی را وارد کشور کند تا موجب رشد اقتصادی شود، و نه می تواند به لحاظ فرهنگی و بین المللی، موقعیت خاصی به وجود آورد. دل بستن به گردشگر داخلی در سالهای اخیر، تنها موجب دلزده شدن توریستهای ایرانی از جاذبه های داخلی و روی آوردن به جاذبه های توریستی دیگر کشورها شده است. 

این صادرات توریست، اگر یک طرفه باشد (که در کشور ما کاملاً یک طرفه است و ما تنها صادر کنندۀ گردشگر هستیم)، نه تنها موجب خروج پول ملی از کشور می شود، بلکه به لحاظ فرهنگی نیز ضربات جبران ناپذیری را به بدنۀ جامعه وارد می کند و سبک زندگی نامتناسب با ارزشها و باورهای جامعه را با خود به کشور آورده و جایگزین باورهای پیشین می کند. در واقع در این سیستم معیوب گردشگری، ما سرمایه های نقد ملی را دودستی به کشورهای مقصد تقدیم می کنیم و به جای آن، گردشگری را تحویل می گیریم که تحت تأثیر فرهنگ بیگانه قرار گرفته است. 

اگر جریان صنعت توریسم، دو طرفه باشد و ما به همان اندازه که صادرات گردشگر داریم، شاهد ورود گردشگر نیز باشیم، این تأثیر پذیرفتن از فرهنگ بیگانه، با تأثیری که فرهنگ ما بر گردشگران خارجی می گذارد، جبران می شود و ورود و خروج سرمایه، اتفاقاً موجب گردش سرمایه های ملی و تبادل اقتصادی با جهان می شود. در عرصۀ فرهنگی نیز همانطور که گردشگران ایرانی با فرهنگ ملل دیگر آشنا می شوند، ما نیز فرهنگ ملی و مذهبی و سبک زندگی خود را در معرض نظر جهانیان قرار می دهیم تا این رابطۀ دوطرفه بتواند موجبات تعالی فرهنگی و اقتصادی ما را فراهم آورد.

اما متأسفانه ما هیچ استفاده ای از این همه جاذبۀ گردشگری نکردیم و نمی کنیم. کافی بود کشوری مانند ترکیه، یکی تنها یکی از این همه آثار باستانی و جاذبه های ما را در اختیار داشت تا تمام جهان را به مدد آن تسخیر کند. چنان که با مقبرۀ مولوی (که آن هم شاعری پارسی گوی است)، مسجد ایاصوفیه و ساحل آنتالیا، صنعت توریسم را به درآمدزاترین صنعت کشور خود بدل کرده است. حال آنکه ما دهها برابر کشوری مانند ترکیه جاذبه های توریستی داریم؛ اگر آنها تنها مقبرۀ یک شاعر دارند، ما چندین مقبرۀ شاعر و عارف و فیلسوف شهیر و بین المللی مانند حافظ، سعدی، خیام، عطار، فردوسی، باباطاهر، بایزید بسطامی، ابوالحسن خرقانی و ابن سینا و... را داریم که اگر مشهورتر و پرطرفدارتر از مولوی نباشند، کمتر نیز نیستند. همچنین بناهای مقبره های این مفاخر فرهنگی نیز بناهای بسیار جذابی است که فارق از نام و نشان صاحب مقبره و به خودی خود می تواند به عنوان جاذۀ گردشگری مطرح شود. حال در شرایطی برابر، این همه مفاخر فرهنگی شهیر کشور نمی توانند اقلاً به اندازۀ یک مولوی، جذب توریست کنند؟

اگر ترکیه تنها یک ایاصوفیه دارد، ایران نیز مسجد شیخ لطف الله، عالی قاپو، مسجد امام و کلاً میدان نقش جهان اصفهان، برج سلطانیه، تخت جمشید، پاسارگاد، هگمتانه، گنبد کاووس، معبد آناهیتا، کتیبۀ گنج نامه، و بسیاری بناهای تاریخی دیگر را دارد که از حیث تنوع و تعدد با هیچ کشوری در منطقه قابل قیاس هم نیست. آیا این همه بنای باشکوه باقی مانده از ادوار گوناگون تاریخی این سرزمین، به اندازۀ یک مسجد ایاصوفیه جذابیت ندارد؟ 

اگر ترکیه تنها سواحل چند کیلومتری مدیترانه را دارد، تمام مرزهای جنوبی ایران، از خوزستان تا سیستان و بلوچستان را ساحلهای زیبای خلیج فارس و دریای عمان تشکیل می دهد و جزایر قشم، کیش، لاوان و... نیز جزایری بکرند که می تواند در فصل سرد سال گردشگر بسیاری را به ایران جذب کند. علاوه بر سواحل جنوبی، در شمال کشور نیز از آستارا تا بندر ترکمن، چند صد کیلومتر سواحل سرسبز شمالی کشور است. به تمام اینها دریاچۀ عجیب و جالب ارومیه را بیافزایید که با چگالی ۳۵ درصد نمک، دارای شورترین آب جهان است، به گونه ای که به جهت میزان نمک آب، ممکن نسیت انسان در آب این دریاچه فرو رود و هر کس می تواند بدون هیچ حرکتی ساعتها به صورت شناور بر آب دریاچۀ ارومیه باقی بماند. خاصیتهای طبی آب این دریاچه نیز بر همگان مبرهن است و نیازی به یادآوری ندارد. دریاچه ای که با سیاستهای غلط ما در عرصۀ گردشگری، نه تنها موجب جذب تورسیت نشد، بلکه هر روز آب رفت، و اگر بی مهری های ما همچنان با این دریاچۀ مظلوم و دوست داشتنی ادامه داشته باشد، دریاچۀ وسیع ارومیه، کم کم به استخر کوچکی بدل خواهد شد که در میان نمکزاری خشک و سترون محصور شده است.

حال به تمام این موارد برشمرده، جاذبه های مذهبی کشورمان یعنی مشهد الرضا (ع) و مرقد حضرت معصومه (س) در قم و حتی شاه چراغ (س) و... را نیز بیافزاییم که از این حیث تنها عراق و عربستان و فلسطین اشغالی در جایگاهی بالاتر از ایران قرار دارند.
به واقع اگر کشوری برنامه های مناسبی جهت جذب گردشگر خارجی و حتی داخلی داشته باشد، تنها یکی از این همه جاذبه کافی است تا توریسم را به صنعت اول کشور خود بدل کند. همین دریاچۀ ارومیه با این همه خواص طبی و تشخص در غلظت آب و... می تواند سالیانه دهها هزار گردشگر را به خود جذب کند اما حیف که ما بنا نداریم کمی با گنجینه های باستانی و جاذبه های گردشگری مان مهربان باشیم و همچنان قصد داریم به ترور جاذبه های توریستی خود بپردازیم.

وقتی سخن از عدم موفقیت در جذب توریست می شود، برخی سریعاً موانع و محدودیتهای حجاب و پوشش گردشگران خارجی را به عنوان سدّی در برابر سیل توریستهای خارجی مطرح می کنند، حال آنکه بخش عمده ای از توریستها را گردشگران حرفه ای تشکیل می دهند که این موضوع نه تنها در انگیزۀ این دسته از گردشگران کوچکترین خللی وارد نمی آورد، بلکه حتی ممکن است امکان تجربۀ یک گونۀ جدید از پوشش و زندگی، برای بسیاری از آنها جذابیت نیز داشته باشد و به ما این امکان را بدهد تا به خیلی ها اثبات کنیم که حجاب نه تنها موجب مهجوریت و محدودیت زن نمی شود، بلکه در بسیاری از امور به او مدد نیز می رساند. در حقیقت راه درست تبلیغ بسیاری از باورهای ما، همین به وجود آوردن امکان مواجهۀ رودرروی جهانیان با این عقاید و باورهاست، نه تکرار بی هدف آنها!

بله! مانع اصلی رشد گردشگری کشور ما، نه اعتقادات ماست و نه پوشش ما و نه ممنوعیت انجام برخی امور نامشروع، بلکه توریسم، صنعتی است که ارتباط مستقیم با رسانه و تبلیغات دارد. به این معنی که در این صنعت هر قدر که بکاری، برداشت خواهی کرد و ما تا تبلیغات گسترده و شناساندن جاذبه های گردشگری خود را آغاز نکنیم، نمی توانیم از هیچ حیث روی صنعت گردشگری حساب کنیم.

آشنایی با غارهای تفرش

اغلب غارهای تفرش مربوط به دوران دوم زمین شناسی است که منشا تشکیل آن در رگه های آهکی ذکر شده است. سه غار اول فهرست موجود با فاصله کمی از یکدیگر در دل کوه و بر فراز روستای کوهین قرار دارند. 

غارهای شناخته شده عبارتند از :

1- غار علی خورنده،
2- غار گاو خور
3- غار نویوئی یا نویوهی
4- غار پلنگ
5- غار دام دام تلخاب
6- غار امجک (که در 2-3 سال گذشته شناسایی و مورد بازدید غارنوردان قرار گرفته است.)

غار علی خورنده

در فاصله 3 کیلومتری جنوب غربی تفرش و در ارتفاعات کوه نقره کمر معروف به خشه قرار دارد وبرای رسیدن به آن می باید از روستای کوهین عبور نمود و از دیواره ای به طول تقریبی 15 متر است و شامل 3 بند می باشد صعود کرد. ورودیه غار با شیب ملایم به تالار اصلی که در آن حوضچه هایی قرار دارد می رسد. در طرف راست چاهی به عمق 5 متر واقع است که به 'حمامک' شهرت دارد همچنین حفره دیگری نیز در این غار وجود دارد که به 'مسجدک' معروف است. در سقف و دیوار این غار استلاکیت ها و استلاکمیت ها مشاهده می شود.

غار گاو خور
یا گوخل (خل در لهجه محلی به معنی سوراخ است) این غار با فاصله ای کمتر از دویست متر در همان مختصات غارعلی خورنده قرار دارد و تالاری بسیار بزرگ دارد که به راهرویی به طول 100 متر منتهی می شود و بعد از آن حوضچه غار قرار دارد.

غار امجک
در منطقه رودبار و در ارتفاع 1900 متری از سطح دریا و در فاصله 63 کیلومتری شمال غربی تفرش بر فراز دره سلطان امجک قرار گرفته است. ورودی آن دیواره ای به طول 12 متر دارد که برای ورود به آن باید با کمک ابزار از این دیواره گذشت. در آنجا نردبانی به طول 10 متر ساخته شده و پس از فرود منطقه استلاکیت ها و استلاکمیت ها قرار دارد که به علت اینکه تاکنون کسی به آن دسترسی پیدا نکرده است بکر و دست نخورده باقی مانده و پایین تر از آن دهلیزی با حوض پرآب دیده می شود. همچنین دو دیواره به ارتفاع 7 متر و دیگری به ارتفاع 2 متر در مسیر غار نوردان قرار می گیرد و در انتها راهرویی با مجموعه بسیار زیبایی از گلفشنگ های سقف . دیوار، ما را به انتهای غار که زیستگاه خفاشان است هدایت می کند.